Samaradorlik va besamarlik haqidagi maqollarni qabul qiling.
Amali yo’q so’fidan,
Tuxumi yo’q tovuq yaxshi.
Arpaning doni bo’lguncha,
Bug’doyning somoni bo’l.
Barakah qo’lning so’ygan chumchug’i ham qo’y bo’ladi.
Baxmal kiydim — egnimda yo’q,
Palov yedim — og’zimda yo’q.
Befoyda kundadan o’tin yaxshi.
Bo’rdoqi yeyman desang,
Qizingni qassobga ber.
Gap bilan va’da berma,
Ish bilan va’da ber.
Gap bilan osh pishmas.
Daraxt o’sib qush qo’nar.
Daraxtning soyasi tagiga tushmas.
Yetmish yulduz yarim oyga tatimas.
Joyi bor, yo’lagi yo’q,
Palaxmoni bor, g’o’lagi yo’q.
Issiq ovqat — tanga rohat.
Issiq suyak sindirmas,
Sovuq jonni tindirmas.
Ishlaganda qulday ishla,
Otlanganda bekday otlan.
Ishlaganing — uyingga,
O’rganganing — o’zingga.
Yiroqdagi suv bilan suvsoqlik qonmas.
Yiroqdagi quyruqdan,
Yaqindagi o’pka yaxshi.
Yig’lagan bilan o’lik tirilmas,
Yamagan bilan chirik tikilmas.
Kirib chiqma, bilib chiq.
Kuygandan kul chiqar.
Kuydirsa ham, kun yaxshi.
Kulol mo’ndida suv ichar.
Kulolning ichishga kosasi yo’q.
Kulolning kulfatin ko’r,
Tutgani sopol tovoq.
Ko’ngil kirin aytsa ketar,
Ko’ylak kirin yuvsa ketar.
Ko’p gapirgandan ko’p ish kutma.
Ko’p otgan bilan mergan bo’lmas,
Ko’p aytgan bilan chechan bo’lmas.
Ko’rgan ko’p bilar,
O’qigan — oz.
Ma’roqi sigir sut bermas.
Mevali daraxt ko’p kaltak yeydi.
Mevali daraxtga hamma qaraydi.
Mevali daraxtga har kim ham kesak otar.
Mevali daraxtning shoxi xam.
Milk so’rgan bilan qorin to’ymas.
Ming qayg’u bir ish bitirmas.
Mingta hap-hapdan,
Bitta chop-chop yaxshi.
Mol yo’qolsa, egasi sabab.
Moling bo’lsa zotli,
Ro’zg’oring ham totli.
Muzdan oyna bo’lmas,
Simobdan — ko’z.
«Nimani o’qiding?» deb so’rama,
«Nimani bilding?» deb so’ra.
Non yemasning ishiga boq.
Oyoqda bo’lgandan og’izda bo’lgan yaxshi.
Ola chiqdi — balo chiqdi.
Ola ekkan oz olar,
Rosa ekkan soz olar.
Olma sabog’idan ortiq bo’lmas.
Olmagan qushdan ola bo’yin sichqon yaxshi.
Oltin chiqqan joyni odam bo’yi qazi.
Ona aqli — qiz aqli,
Ota so’zi — aql ko’zi.
Oriq ho’kizda yog’ yo’q,
So’yaman desang, pichoq yo’q.
Osmon to’la farishta,
Har qaysisi bir ishda.
Ot boylovda semirar,
Qo’y — yaylovda.
Ot yaxshisi — yovmut,
To’n yaxshisi — movut.
Otamning unumi bor,
Onamning — tinimi.
Otning zo’ri qiya oshganda bilinar.
Och molim — to’q molim,
To’q molim — yo’q molim.
Rahbar nopok bo’lsa, ishda unum yo’q.
Tegib tursa — «mo’h-mo’h»,
Tegmay qolsa — «ho’k-ho’k».
Ter to’kib mehnat qilsang, yerdan zar unar.
Ter to’kib sochsang urug’,
Yer seni qo’ymas quruq.
Ter to’kkanga — besh yong’oq,
To’kmaganga — puch yong’oq.
Ter to’kkanga yer bitar.
Ter to’kkanga — yer to’kar.
Ter to’kmagan er emas,
Qo’l tegmagan yer emas.
Ter to’ksang, don to’kasan,
Don to’ksang, non to’kasan.
Ter to’ksang, dur olasan.
Tug’mas tovuq ko’p qaqillar.
Tuqqaning yaramaydi, tukkaning yaraydi.
To’rtta shap-shapdan,
Bitta hap-hap yaxshi.
Unumli mehnat — katta daromad.
Unumsiz ishga urinma,
Ko’pdan qolib surinma.
Shoyi bilan kimxob kiydim, egnimda yo’q,
Qazi bilan qarta yedim, qornimda yo’q.
Erda gina bo’lmaydi,
Yerda xina bo’lmaydi.
Erta o’ngmagan kech o’ngmas,
Kech o’ngmagan hech o’ngmas.
Et — etga, sho’rva — betga.
Echki bo’lsin, taka bo’lsin, suti bo’lsin.
O’lmagan qui oltin kosada suv ichar.
O’g’irlik morning barakasi bo’lmas.
Qaring bor — barakang bor.
Qochgan qutulmas, quvgan yetolmas.
Qohati yelin sutli bo’lar.
Quruq so’z quloqqa yoqmas.
Quruq tovoqqa fotiha yuqmas.
Quruq qoshiq og’iz yirtar.
Qutli qo’noq kelsa, qo’y egiz tug’ar,
Qutsiz qo’noq kelsa, qo’yga qashqir chopar.
Qo’nishiga qarama, unishiga qara.
G’ayrati bor kishining
Unumi bor ishining.
Haydan kelgan huvga ketar,
Yomg’irdan kelgan suvga ketar.
Har yumushning fash bor,
Har bir ishning asli bor.
Harakat, harakatda barakat.
Harom molning barakasi yo’q.
Harom qo’l aralashsa,
Halol qo’ldan qut ketar.
Harom qo’l bor joyda baraka bo’lmas.
Hechdan ko’ra kech yaxshi.
Yuklab olish — Samaradorlik va besamarlik haqida maqollar
Maqollarni yuklab olish — Samaradorlik va besamarlik haqida maqollar to’plami
Foydalanilgan adabiyot
O’ZBEK XALQ MAQOLLARI
«Sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik korapaniyasi Bosh tahririyati, 2005.
Halollik Haqida Maqollar to’plami
Farzand va farzandsizlik haqida maqollar to’plami
Me’yor va me’yorsizlik haqida maqollar to’plami
Naqd va nasiya haqida maqollar to’plami
Mas’uliyat va mas’uliyatsizlik haqida maqollar to’plami
Ahillik va noahillik haqida maqollar to’plami
Barqarorlik va beqarorlik haqida maqollar to’plami
Epchillik va noshudlik haqida maqollar to’plami
Erk va erksizlik haqida maqollar to’plami
