Tursunboy Adashboyev haqida ma’lumot

Tursunboy Adashboyev haqida ma’lumot

Tursunboy Adashboyev hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol, batafsil ma’lumotlar

Tursunboy Adashboyev 1939 yil 1 yanvarda Qirgʻiziston Respublikasining Oʻsh viloyati, Olabuqa tumanidagi Safed Bulon qishlogʻida tugʻildi. Qishloqdagi 57-oʻrta maktabni bitirgach, Toshkent davlat universitetining jurnalistika fakultetida (1961–1966), Moskvadagi M. Gorkiy nomidagi Adabiyot institutida (1978–1982) tahsil oldi.
“Buni toping, bolalar, aytib bermang, onalar” nomli birinchi sheʼriy toʻplami 1962 yilda chop etildi. Shundan soʻng shoirning “Kamolning olmasi” (1964), “Biz sayohatchilar” (1966), “Arslonbob sharsharasi” (1969), “Nur daryo” (1975), “Olatogʻ ‒ lolatogʻ” (1978), “Guldesta” (qirgʻiz tilida, 1979), “Oslik na shesti nogax” (“Olti oyoqli xoʻtikcha” latish tilida, 1983, tarjimon Leons Briyedis), “Quyushqon” (1984), “Arslonbob afsonasi” (1988), “Pesnya javoronka” (rus tilida, tarjimon Yunna Morits), “Uch boʻtaloq va sirli qovoq” (1990), “Top jildiz” (qirgʻiz tilida, 1991), “Topishmoqli alifbe” (1997), “Hushtak chalib turasiz” (A. Obidjon bilan hamkorlikda, 2002), “Oltin yolli tulpor qissasi” (2003), “Orzularim ‒ qoʻsh qanotim” (2003), “Parodiyalar” (kinoya, muqallid, lutf, 2010), “Osmondagi darvoza” (saylanma, 2012), “Qirq yolgʻondan bir yolgʻon”, “Gʻoz karnaychi boʻlmasin” (2015), “Maxfiy jang” (parodiyalar kitobining toʻldirilgan nashri, 2016), “Orzularim qoʻsh qanotim”, “Sichqonning orzusi”, “Maqtanchoq chumoli” (2016) kabi sheʼriy kitoblari dunyoga keldi. Rus, turkman, qirgʻiz, tojik va qozoq tillaridagi adabiy almanaxlarda turkum sheʼrlari bosildi. Shuningdek, T. Adashboyevning “Jashtik sapar” (qirgʻiz tilida, 1964), “Biz sayohatchilar” (1966), “Guldasta” (1968), “Bizdin belek” (qirgʻiz tilida, 1967), “Ir mayrami” (qirgʻiz tilida, 1967), “Zvonkoye detstvo” (rus tilida, 1981), “Chashmalarin ovozi” (turkman tilida, 1982), “Raduga nad arikom” (belorus tilida, 1986), “Navohoi guldara” (tojik tilida, 1988), “Solniʼshko na listyax” (1990), “Gʻaroyib qishloqning ajoyib odamlari” (2015) kabi turli yil va turfa tillarda chop etilgan kitoblarini ham sanab oʻtish joiz.
Shoir “Oʻzbek bolalar adabiyoti antologiyasi” (Sheʼriyat, 1-jild, 1995) va mazkur kitobning rus tilidagi “Pro solnse jarkoye rasskaz, Pro nashu zemlyu i pro nas” (Poeziya, 2007) nashrlariga muharrirlik qildi.
Tursunboy Adashboyev tarjima sohasida ham samarali fqaoliyat yuritib, Temirqul Umetaliyevning “Toʻrgʻay navosi” (1969), Suyunboy Eraliyevning “Togʻlar farzandiman” (1972), Sovronboy Jusuyevning “Dovon” (1974), “Qanot bilan Zarina” (2004), Musa Jongʻoziyevning “Quvonchbekning quvonchi” (1983), Qanibek Junushevning “Doʻppili toʻrgʻay” (1988), Nurmoʻldaning “Zamona” (1998), Nodirbek Alimbekovning “Bir kam dunyo” (1998), “Gulning umri” (1994), Samuil Marshakning “Tentak ovchi” (2006), Korney Chukovskiyning “Doʻxtir Voyjonim” (2006), “Moydadir ‒ yuvin doʻmbogʻim”, Jovani Rabonining “Mushuk Kotangensning arifmetika daftari” (1977), V. Pyuzoning “Choʻqintirgan ota yoki Mafiya sardori” (roman, 2006), S. Arapovaning “Merri inglizchani oʻrganadi” (1996), V. Kulikovning toʻrt kitobdan iborat rasmli sheʼriy toʻplamlari (2006) va boshqa asarlarni oʻzbek tiliga oʻgirib, chop ettirdi.
Tursunboy Adashboyev sheʼrlarining qahramonlari quvnoq, topqir, xayolkash, mehnatkash, zavqiyu ishtahasi tobida boʻlgan aqlli bolalardir.
Kichkintoylarga qisqa va loʻnda yozish, qissadan hissa chiqarish shoir ijodining muhim fazilatlaridan biridir.
Tursunboy Adashboyev oʻzbek bolalar adabiyotini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun 2001 yilda “Doʻstlik” ordeni bilan taqdirlandi. U, shuningdek, oʻzbek va qirgʻiz xalqlari oʻrtasidagi doʻstlik rishtalarini mustahkamlashdagi xizmatlari uchun “Qirgʻizistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat arbobi” unvoni va “Manas” ordeni bilan ham mukofotlangan.

Foydalanilgan adabiyot

“Oʻzbek adiblari” (S. Mirvaliyev, R. Shokirova. Toshkent, Gʻafur Gʻulom nomidagi adabiyot va sanʼat nashriyoti, 2016) kitobidan.


Жизнь Турсунбоя Адашбоева, творчество, творчество, деятельность, биография, подробная информация

Турсунбой Адашбоев родился 1 января 1939 года в селе Цфат-Булон Олабукинского района Ошской области Кыргызской Республики. После окончания сельской средней школы № 57 изучал журналистику в Ташкентском государственном университете (1961–1966) и Литературном институте имени Горького в Москве (1978–1982).
Первый сборник стихов «Найди, дети, не говори, матери» вышел в 1962 году. После этого поэт написал «Яблоко Камола» (1964), «Мы путники» (1966), «Водопад Арслонбоб» (1969), «Нур дарё» (1975), «Алатог-лолатог» (1978), «Гулдеста». (на кыргыз., 1979), «Ослик на шесть ногах» («Шестиногий осел» на латыни, 1983, перевод Леона Бриедиса), «Солнечный свет» (1984), «Легенда о льве» (1988) , «Песня жаворонка» (на русском языке, переводчик Юнна Мориц), «Три куста и загадочная тыква» (1990), «Топ-звезда» (на кыргызском языке, 1991), «Загадочная азбука» (1997), «Ты свистишь» (в соавторстве с А. Обиджоном, 2002 г.), «История златохвостого грифа» (2003 г.), «Мои мечты — мои двойные крылья» (2003 г.), «Пародии» (сатира, аллегория, грация, 2010 г.), «Врата рая» (подборка, 2012), «Одна ложь из сорока лжи», «Книги поэзии, такие как «Не будь трубачом» (2015), «Тайная война» (дополненное издание книги пародии, 2016), «Мои мечты — мои двойные крылья», «Мышиный сон», «Отважный муравей» (2016). Серия стихотворений опубликована в литературных альманахах на русском, туркменском, кыргызском, таджикском и казахском языках. А также «Жаштык сапар» Т.Адашбаева (на кыргызском языке, 1964 г.), «Биз сайохатчилар» (1966 г.), «Гулдаста» (1968 г.), «Биздин белек» (на кыргызском языке, 1967 г.), «Ир майрами» (на кыргызском языке, 1967), «Звонкое детство» (на русском, 1981), «Голос весны» (на туркменском, 1982), «Радуга над ариком» (на Белоруссии, 1986), «Навохой гулдара» (на таджикском, 1988), « Солнышко на листях» (1990), «Чудесные люди чужой деревни» (2015) и другие книги, изданные в разные годы и на разных языках.
Поэт редактировал Антологию узбекской детской литературы (Поэзия, том 1, 1995 г.) и русское издание этой книги «Про солнце жаркое рассказ, Про нашу землю и про нас» (Поэзия, 2007 г.).
Активно работал Турсунбой Адашбоев и на ниве переводов: «Радость радости» (1983), «Доппили Тургай» Канибека Джунушева (1988), «Замона» Нурмолдо (1998), «Маленький мир» Нодирбека Алимбекова (1998), «Цветок». Жизнь» (1994), «Глупый охотник» Самуила Маршака (2006);Он перевел на узбекский язык романы Пьюзо «Крестный отец, или Командир мафии» (роман, 2006 г.), «Весело учит английский язык» С. Араповой (1996 г.), четырехтомный иллюстрированный поэтический сборник В. Куликова (2006 г.) и другие произведения.
Герои стихов Турсунбоя Адашбоева – веселые, находчивые, изобретательные, трудолюбивые, смышленые дети с чувством удовольствия и аппетита.
Одной из важнейших особенностей творчества поэта является написание коротких и лаконичных предложений для детей и участие в рассказе.
Турсунбой Адашбоев в 2001 году награжден Орденом Дружбы за вклад в развитие узбекской детской литературы. Он также был удостоен звания «Заслуженный работник культуры Кыргызстана» и ордена «Манас» за вклад в укрепление уз дружбы между узбекским и кыргызским народами.

[название спойлера = «Ссылки»]
Из книги «Узбекские писатели» (С. Мирвалиев, Р. Шокирова. Ташкент, Изд-во литературы и искусства им. Гафура Гулома, 2016).
[/спойлер]

Telegramda o‘qish

Понравилась статья? Поделиться с друзьями:
BAXTIYOR.UZ

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!: