Amerika ta’lim tizimi O‘zbekiston ta’lim tizimini o‘zgartirishi mumkinmi?

Amerika ta’lim tizimi O‘zbekiston ta’lim tizimini o‘zgartirishi mumkinmi

“Daryo” kolumnisti, “Buyuk Kelajak” ekspertlar kengashi a’zosi, Janubiy Koreyaning Pusan chet tillar universiteti professori Azamat Akbarov AQSh ta’lim tizimi O‘zbekiston ta’lim tizimiga qanday ta’sir ko‘rsatishi mumkinligi xususida o‘z fikrlarini aytib o‘tadi.

Iqtisodiy va boshqa jihatlardan mustaqil bo‘lishni xohlagan davlat uchun ta’lim hal qiluvchi o‘rin tutadi. Fikrimizcha, ushbu maqsadga erishish uchun O‘zbekistonning oldida hali uzoq safar turibdi. Mamlakatda yaqin o‘tmishda sodir bo‘lgan siyosiy o‘zgarishlar natijasida hukumat ta’lim tizimining muhimligini tushunib yetdi. Shunga qaramay, buni isbot qilish bu sohada uchun biroz ilgari surilish bo‘ldi xolos. Ilgari siljishning yo‘qligi bugungi kun o‘rganuvchilar avlodining talab-ehtiyojlaridan tushunmaslik va bexabarlik natijasidan kelib chiqadi. Maktab va universitetlar ma’muriyatlari yechilishi lozim bo‘lgan ustuvor masalalarni ta’limning asosiy maqsadidan uzoqlashtirib yuborishgan. Natijada o‘qituvchining roli, obro‘si tushib ketdi, va buning oqibatlari yaqqol ko‘rinib turibdi.
Ta’lim tizimimizni takomillashtirish yo‘llarining boshqa mamlakat ta’lim tizimida biz topgan usullaridan biri boshqa tizimni olib kirib, joriy qilishdan iborat bo‘ldi. Biroq chet mamlakat ta’lim tizimida mavjud asosiy kamchiliklarini tahlil qila olmaslik yoki ko‘ra bilmaslik bizning asosiy muammomizdir. Ta’limni joriy qilib, biz yana o‘sha muammo takrorlaymiz va maqsadlarimizga erisha olmaymiz. Ushbu maqolada men AQSh ta’lim tizimining asosiy kamchiliklarini ko‘rsatib o‘tmoqchiman.
AQShda ta’lim tizimda mavjud bir qator muammolar tufayli nazarda tutilgandagiday samarador emas. Ta’lim siyosati va qaror qabul qilish ishlarida siyosiy va ijtimoiy farqlar muammolarining singib ketganligi tufayli o‘quvchi-talabalarga xilma-xillik bilan qanday murojaat qilish, o‘rganish yoki ziddiyatlarni qanday yengib o‘tishning to‘g‘ri, foydali usullari takliq qilishmaydi. Buning ustiga, ijtimoiy-siyosiy masalalar atrofida o‘tkazilayotgan keng qamrovli bahslarning orasida, maktablarda firibgarlik masalasi va hatto baholash tizimidagi nomutanosibliklar va ehtimoliy adolatsizlik masalalari kabi hal qilinmayotgan ko‘proq aniq, qat’iy muammolar mavjud.
Ko‘p hollarda maktablarda mavjud muammolar Amerika ta’lim tizimining kelajagi haqida qabul qilinishi kerak bo‘lgan muhim qarorlarni qabul qilishga xohish, imkoniyatning yo‘qligi bilan bog‘liqday tuyuladi. Haqiqiy va joriy vaqtda jiddiy ahamiyatga va qimmatga ega bo‘lgan masalalarga e’tibor qaratishning o‘rniga, ichki nizolar va qarorlarning yo‘qligi bilan vaqt behuda sarflanmoqda. Bahs-munozarlarda vaqtni bekor o‘tkazishning o‘rniga umumiy ma’noda tizimga ta’sir qiluvchi va bilimli yoshlarni tayyorlash kabi natija beruvchi kattaroq masalalarni hal qilish va boshqa mavzular haqida bahs-munozaralar Amerikada ta’lim sifati yaxshilangandan keyingi vaqtlargacha saqlab qo‘yilishi lozim.
Amerika ta’lim tizimi muammolari va zaif tomonlari:
Har bir shtatda o‘z o‘quv dasturlari va standartlari mavjud va bu ko‘p hollarda talabalar orasida standartlarning bir-biridan farq qilishiga olib keladi Bu kattaroq muammo tug‘diruvchi masala, chunki Amerikada umumiy yagona ta’lim tizimi mavjud emas;
Ba’zi talabalar “maktabdan — qamoqqa” tizimi domiga tushib ketadi. Afsuski, katta shaharlarda yuqori sinflar maktablariga qatnagan qora tanli yigitlarning yarmidan ko‘pi diplom ola olmaydi;
Maktabda bandlik bilan o‘tkazadigan vaqt ularning xitoylik tengdoshlarinikidan achinarli tarzda kam;
Ota-onalar yetarlicha jalb qilinmaydi. Ehtimol, o‘qituvchilarga bog‘liq bo‘lmagan masalalarning eng ayanchlisi shu bo‘lsa kerak. O‘quv jarayonida ota-onalarning qatnasha olmasligi kasbiy karera-o‘sish talablari va maktabga haddan ortiq tobelik, bog‘liqlik yuqori sinf maktablari o‘quvchilarini ham xavf ostiga qo‘yadi;
Maktablarda o‘quvchilar soni haddan ortiq ko‘p. Sinfda bolalar soni qancha kam bo‘lsa, talabalarning individual ta’lim olishi shuncha yaxshi bo‘ladi. Muvaffaqiyatga erishish uchun bolalarga avvalgidan ko‘proq e’tibor talab qilingan vaqtda, sinfda bolalarning juda ko‘pligi o‘qish, ta’lim olishni yanada mushkullashtirib yubormoqda va o‘qituvchilarning samarali ishlashlarini bundanda qiyinlashtirmoqda;
O‘qituvchilar ta’limga yangiliklar qiritishi kuzatilmaydi. Buning sababi oddiy: agar talabalar o‘zgarayotgan bo‘lsa, o‘qituvchilar ham o‘zgarishlari kerak. Amerikada davlat ta’limi tizimiga muayyan talabalar guruhlarining talab-ehtiyojlariga mos keladigan, masofali o‘rganishning zarur rolini tushunadigan, va sinfda o‘zgarishlarni amalga oshirishga yordam berish uchun ovozlarini baralla qo‘yib talab qila oladigan, yaxshi tayyorlangan o‘qituvchilar kerak;
Talabalarning 80 foizi yuqori sinf maktablarini bitirishmoqda biroq ularning yarimidan kamrog‘igina ta’limning bundan keyingi bosqichiga o‘tishga tayyor xolos. Muammoning mazmuni talabalarning orqada olib qolib turish lozim bo‘lgan bir paytda, ularning keyingi sinfga o‘tkazilishi, va undan keyin ushbu sinf darajasiga mos ishlarni bajara olmasdan va sinfdoshlarining bilim darajalaridan orqada qolib ketishlaridan iborat;
Standartlashtirilgan testlar va o‘quv kitoblari mamlakat miqyosida tegishli tarzda me’yorlashtirib, baho qo‘yilganda, davlat o‘quv dasturlari va davlat test-imtihonlari maqsadga muvofiq bo‘la olmaydi;
Bugungi kunda xalq ta’limi natijalarga yo‘naltirilmagan;
Mavjud bahslarga ko‘ra, talabalardan yuqori standartlar talablariga javob berish talab qilinmaydi, va ta’lim jarayoni siyosatdonlar doirasida ta’lim natijalarini tahlil qilishda muhimroq;
Universitetda tahsil olishga intilmaydigan talabalarning ta’lim olishiga ko‘proq e’tibor berish talab qilinadi;
Ba’zan baholash tizimi talabaning haqiqiy kuchli va zaif tomonlari holatiini ko‘rsatib bera olmaydi;
Yuqori sinf maktablarida ta’lim olish narxining tobora oshib borishi universitetlarda tahsil olishni xohlaydigan Amerika talabalarining sonining pasayishiga olib keldi.
Zamonaviy Amerika ta’lim tizimida jiddiy muammolar mavjudligi voqelik. Agar biz zamonaviy ta’lim tizimi bizning ta’lim tizimimizni o‘zgartirishini xohlasak, boshqa mamlakatlarning ta’lim tizimi, o‘zimizning ta’lim tizimimizning xaloskori bo‘ladi deb hisoblashni bas qilishimiz kerak. Biz amalda mavjud tizimlarni to‘laligicha emas, balki eng yaxshi amaliyotlarni tahlil qilib, joriy qilishimiz lozim, chunki chet mamlakatning ta’lim tizimiga jiddiy bog‘liq bo‘lish noto‘g‘ri bo‘lishi mumkin, chunki bizda xodim-kadrlar, inson kapitali, logistik ko‘mak, moliyaviy zahiralar va texnologiyalar kabi sharoitlar ularniki bilan bir xil bo‘lmasligi mumkin.
Muallif fikri tahririyat nuqtai nazariga mos kelmasligi mumkin.


О том, как система образования США может повлиять на систему образования Узбекистана, рассказал обозреватель Daryo Азамат Акбаров, член Экспертного совета «Великое будущее», профессор Пусанского университета иностранных языков в Южной Корее.

Образование имеет решающее значение для страны, которая хочет быть независимой в экономическом и ином отношении. Мы считаем, что Узбекистану еще предстоит пройти долгий путь для достижения этой цели. В результате недавних политических изменений в стране правительство осознало важность системы образования. Однако доказательство этого — лишь небольшой шаг вперед в этой области. Отсутствие прогресса в прошлом связано с непониманием и игнорированием потребностей сегодняшнего поколения учащихся. Администрация школ и университетов отодвинула приоритетные вопросы, требующие решения, от основной цели образования. В результате роль и престиж учителя снизились, и последствия очевидны.
Один из способов, которым мы нашли способы улучшить нашу систему образования в системе образования другой страны, состоял в том, чтобы ввести и внедрить другую систему. Однако главная наша проблема заключается в неумении анализировать или видеть основные недостатки зарубежной системы образования. С образованием мы повторяем ту же проблему и не достигаем наших целей. В этой статье я хочу выделить основные недостатки системы образования США.
Образование в США не так эффективно, как ожидалось, из-за ряда проблем в системе. Из-за укоренившихся проблем политических и социальных различий в образовательной политике и принятии решений учащиеся не знают, как учитывать разнообразие, как учиться или как преодолевать конфликты. Более того, среди разноплановых дискуссий вокруг социально-политических вопросов есть и более конкретные, застарелые вопросы, которые остаются нерешенными, например, проблема мошенничества в школах и даже диспропорций в системе оценивания и потенциальной несправедливости.
Во многих случаях проблемы в школах кажутся связанными с отсутствием возможности принимать важные решения о будущем американской системы образования. Вместо того, чтобы сосредоточиться на вопросах, которые важны и ценны в реальном и текущем времени, время тратится впустую в отсутствие внутренних конфликтов и решений. Вместо того, чтобы тратить время на дебаты, следует поддерживать решение более крупных вопросов, влияющих на систему в целом и приводящих к образованию образованной молодежи, и дебаты на другие темы до тех пор, пока не улучшится качество образования в Америке.
Проблемы и недостатки американской системы образования:В каждом штате свои учебные программы и стандарты, и это часто приводит к различиям в стандартах среди студентов, что является большей проблемой, потому что в Америке нет единой системы образования;
Некоторые учащиеся попадают в систему «школа-тюрьма». К сожалению, в крупных городах более половины всех чернокожих мальчиков, посещающих среднюю школу, не получают диплома;
Количество времени, которое они проводят в школе, к сожалению, меньше, чем у их китайских сверстников;
Родители недостаточно вовлечены. Это, наверное, самое печальное, что волнует учителей. Неспособность родителей участвовать в учебном процессе также подвергает старшеклассников риску требований карьерного роста и чрезмерной зависимости от школы;
В школах слишком много учеников. Чем меньше детей в классе, тем лучше индивидуальное обучение учащихся. В то время, когда дети нуждаются в большем внимании, чем когда-либо прежде, чтобы добиться успеха, переполненность классов затрудняет чтение и обучение и затрудняет эффективную работу учителей;
Учителя не внедряют инновации в образование. Причина проста: если ученики меняются, меняются и учителя. Государственная система образования США нуждается в хорошо подготовленных учителях, которые удовлетворяют потребности конкретных групп учащихся, понимают необходимую роль дистанционного обучения и могут возвысить свой голос, чтобы внести изменения в класс;
Восемьдесят процентов учащихся оканчивают среднюю школу, но менее половины готовы перейти на следующий уровень образования. Суть проблемы в том, что в момент, когда учащиеся должны отставать, они переводятся в следующий класс, а затем не выполняют соответствующие этому классу предметы и отстают по уровню знаний от своих одноклассников;
Когда стандартизированные тесты и учебники должным образом стандартизированы и оценены по всей стране, государственные учебные программы и государственные тестовые экзамены могут оказаться неуместными;
Сегодня государственное образование не ориентировано на результат;
Утверждалось, что от студентов не требуется соответствовать высоким стандартам и что процесс обучения более важен для анализа результатов обучения среди политиков;
Следует уделять больше внимания обучению студентов, не стремящихся учиться в вузе;
Иногда система оценивания не отражает истинных сильных и слабых сторон учащегося;
Рост платы за обучение в средней школе привел к сокращению числа американских студентов, желающих получить высшее образование.Это факт, что в современной американской системе образования есть серьезные проблемы. Если мы хотим, чтобы современная система образования изменила нашу систему образования, мы должны перестать верить, что система образования других стран станет спасителем нашей собственной системы образования. Нам нужно анализировать и внедрять лучшие практики на практике, не полностью, потому что может быть неправильно быть серьезно зависимым от иностранной системы образования, потому что у нас есть кадры, такие условия, как человеческий капитал, материально-техническое обеспечение, финансовые ресурсы и технологии могут не быть такие же, как у них.
Мнение автора может не совпадать с точкой зрения редакции.

Telegramda o‘qish

Понравилась статья? Поделиться с друзьями:
BAXTIYOR.UZ

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!: