Sherzod Shermatov – Yakuniy imtihonlar va majburiy konspekt haqida

Uzaytirilgan karantin tartibi tufayli bitiruv imtihonlari bekor bo‘lgan taqdirda ham uchta chorak bahosi bilan o‘quvchilarni baholash mumkin. Bu haqda Xalq ta’limi vaziri Shezod Shermatov jurnalist va blogerlar bilan o‘tkazilgan onlayn muloqotda aytibo‘tdi.
18 aprel kuni Xalq ta’limi vaziri Sherzod Shermatov va bir guruh jurnalist hamda blogerlarning Zoom dasturi orqali onlayn muloqoti bo‘lib o‘tdi.
Unda xalq ta’limi tizimi hamda karantin davrida bu soha atrofidagi masalalar muhokama qilindi. Muloqot davomida jurnalistlar tomonidan karantin tartibi yoz oylariga qadar ham davom etadigan bo‘lsa, o‘quvchilarning yakuniy imtihonlari masalasi qanday yechilishi borasida savol berildi.

Xalq ta’limi vaziriga ko‘ra, Qozog‘istonda maktab imtihonlari bekor bo‘lishi bilan Sherzod Shermatov nomiga ham imtihonlarni bekor qilish borasida turli ochiq xatlar yozilgan.
«Onlayn darslar jarayonida ham a’lochi o‘quvchilar muttasil o‘qiyapti, mas’uliyatli ota-onalar shug‘ullanyapti. Lekin mas’uliyati bo‘lmagan, o‘qishni xohlamayotgan bolalar, ularni ota-onasi o‘z holiga tashlab qo‘yayotgan holatlari ham bor.
Faraz qiling, shu savolingizga, bizda ham imtihon bo‘lmaydi desam, hamma o‘quvchilar uchun ta’til boshlanib ketadi. SHuning uchun hali bunga vaqt bor. Buni katta muammo qilmaslik kerak. Imtihonlar may oxirida bo‘ladi, hali ungacha vaqt bor. Imtihonga tayyorgarlik ko‘rishsin. Afsuski, ko‘p bolalar imtihon uchun ham o‘qiydigan bo‘lib qolgan. Agar shu stimul ham yo‘qolsa, umuman o‘qimay qo‘yadi. Bu mavzuda gapirmay turaylik, o‘qishga ko‘proq jalb qilaylik.
Ingliz tilini, axborot texnologiyalarini bilish orqali bemalol uydan turib pul topish mumkinligini ko‘rsatib berishimiz kerak. Juda bo‘lmasa, ingliz tilini bilib chiqsin. Bitirib chiqqandan keyin qanaqadir bo‘lsa ham ishga ega bo‘ladi.
600 mingdan oshiq bola maktabni bitirsa, 20 foizi universitetga kirsa, 80 foizi ish topishi kerak.
Inqiroz paytida qaerga boradi? SHuning uchun uydan turib ishlash imkoniyatlari haqida ko‘proq ma’lumot bo‘lishi kerak.Biz aholi jon boshiga daromad yuqori bo‘lgan boshqa davlatlar singari internet orqali mehnat narxlarini yuqori bera olmaymiz. Lekin bunga sal harakat qilish kerak.
Til bilish, axborot texnologiyalari bilan ishlay olish, qunt bo‘lishi kerak.
Bitirish imtihonlaridan xavotir olmayapman. Uni o‘tkazib olsa bo‘ladi. Butun dunyoda qilinadigan tajribalar bor. Juda bo‘lmasa, bekor bo‘lganda ham uchta chorak bahosi bilan baho qo‘yiladi.
Kirish imtihonlarida muammolar bo‘lishi mumkin. Oliy ta’lim vazirligi, Bilim va malakalarni baholash agentligi, Ta’lim sifatini nazorat qilish inspeksiyasi bilan buning choralari ham ko‘rib chiqilyapti. Avgustgacha hali nima bo‘lishini hech kim bilmaydi, shuning uchun qandaydir variantlar bilan xalqni chalg‘itmagan ma’qul», – dedi vazir.
Shermatov o‘qituvchilarning o‘tilgan har bir dars uchun hisobot yozishi majburiyligi va bu ularga o‘z ustida ishlashiga halaqit berishi borasidagi savolga ham javob qaytardi.
«O‘qituvchi konspekt yozmaydi, u darsga tayyorgarlik ko‘radi. Hozir televidenieda ko‘rsatilayotgan darslardan ham ko‘rish mumkin.Pedagoglar har bir dars uchun taqdimot tayyorlaydi, darsni tashkil etish metodikasini ishlab chiqadi. Bu hisobot uchun emas, darsni sifatli o‘tkazish, o‘qituvchi o‘z ustida ishlashi uchun qilinadigan ish. Yillar davomida bu narsaga oyligini asoslantirish uchun tekshiriladigan hujjat sifatida qaralgan. Bu narsani oylik uchun yoziladi, deb qarash kerak emas. Bu uning o‘z ustida ishlashi uchun kerak. Hujjatlarga keladigan bo‘lsak, majburiy hujjatlar soni yettitadan uchtaga kamaytirilgan. Keyinchalik ham yangi texnologiyalar, misol uchun, «Kundalik» platformasini rivojlantirib, hisobotlarni kamaytiramiz.
O‘qituvchi darsga tayyorlanmasa ham bo‘lmaydi. Telegramda topshiriq berib, uni shundoq qabul qilib olish holatlarini masofaviy dars shumi, deb aytganlar ham bo‘ldi. Hozirgi ahvolimiz juda zo‘r emasligini hammamiz bilamiz. SSSR paytida ham, mustaqillikdan buyog‘iga ham o‘qituvchi asosan dalada bo‘lgan, paxta tergan, ko‘cha supurgan. SHular ta’sirida ham o‘qituvchilar shunday ahvolga kelgan», dedi vazir.
U vazirlik tomonidan o‘qituvchilarga dars o‘tish jarayonida foydalanishi uchun internet imtiyozlari berish haqidagi taklif bo‘yicha ham o‘z fikrlarini bildirdi.Unga ko‘ra, vazirlik bu ishni inqirozdan avvalroq boshlagan.
«UMS provayderi «O‘qituvchi» degan tarifni yo‘lga qo‘ygandi. Karantin boshlangach, UzMobile’da «Ta’lim» ta’rifi taqdim etildi. Qolgan provayderlarga ham bu masalada iltimos qilganmiz. O‘qituvchilarga nisbatan arzon tariflar taqdim etilishi masalasi bo‘yicha ularga so‘rov berilgan», dedi Shermatov.
Vazir savolga javob berar ekan inqiroz elga kelgan to‘y ekanligi va hozirda masofadan ishlayotgan o‘qituvchilarga ham oylik maosh berilayotganini urg‘ulab o‘tdi.
«Boshqa paytda o‘qituvchi ishga borganda ham transport, ovqatlanish xarajatlari bo‘lardi. Uyda o‘tirib ishlagani uchun internet paketi narxi bilan boshqa paytdagi transport va ovqat narxini solishtirganda ham internet arzonroq tushsa kerak. Biz ularga sharoit qilib berishga harakat qilyapmiz.Megabayt sarfi yuqori bo‘lgan hollarda alternativ variantlar o‘qituvchilar tomonidan ham, ota-onalar tomonidan ham ko‘rib chiqilgani maqsadga muvofiq. Tas-ix saytlaridan foydalanish, video va audio fayllar jo‘natganda megabayt hajmini kamaytirish kabi choralar bilan o‘zaro yordam qilinsa, choralarini topsa bo‘ladi», – dedi Sherzod Shermatov.
Intervyuni to‘liq shaklda yuqoridagi video orqali tomosha qilishingiz mumkin.