Najib Fozil Qisakurak haqida ma’lumot

Najib Fozil Qisakurak haqida ma’lumot

XX asr turk sheʼriyatida shoirlar sultoni deya ulugʻlangan Najib Fozil Qisakurak 1904 yilda Istanbulda tugʻilgan.

Bolalalik yillari shu shaharda oʻtdi. 1924–1925 yillarda Fransiyada falsafadan tahsil oldi. Biroq oʻqishni tugatmasdan qaytgandan soʻng har xil ishlar bilan shugʻullandi. Universitetda dars berdi (1939–1943). 1945 yildan soʻng faqat nashriyot ishlariga berildi. 1922 yildan eʼtiboran nashr etilgan sheʼrlari shakl va mazmunan yangiligi va chuqurligi bilan juda mashhur boʻldi.
“Oʻrgimchak toʻri” nomli ilk sheʼriy kitobi 1925 yilda nashr qilindi.
Najib Fozil 30-yillarda chuqur falsafiy izlanishlar yoʻliga kirdi. Uning fikriy dunyoqarashi oʻsha yillarda keng shakllana boshladi. Oʻsha davrda turk dramasining shoh asarlari orasidan joy olgan “Bir odam yaratmoq” pyesasi bilan birgalikda boshqa sahna asarlarini ham yozdi. 1936 yilda “Ogʻoch” nomli sanʼat va adabiyot oynomasini nashr qildi.
Najib Fozil shoir va sanʼatkor, mutafakkir sifatida, ayniqsa, 1943 yilda nashr etilgan “Buyuk Sharq” oynomasi bilan keng tanildi. Bu oynomani turli vaqtlarda umrining oxirigacha nashr ettirdi.
Najib Fozil oʻzi yashagan davrning siyosiy tizimiga qarshi jiddiy tanqidiy qarashlari bilan ham ajralib turardi. U baʼzi mansabdorlarning diniy va milliy unsurlarni rad etgan fikrlariga qarshi matbuotda chiqishlar qildi. Shu sababli uni vaqti-vaqti bilan ayblab, jazoladilar. 1983 yilda vafot etmaganida qamalishi mumkin edi.
Najib Fozil – XX asr turk sheʼriyatining eng ulugʻ vakillaridan biri. Turkiyada Najib Fozilchalik taʼsiri boʻlmagan, biroq gʻoyaviy sabablar tufayli koʻproq tanilgan Nozim Hikmat bilan qiyoslaganda Najib Fozil sheʼrlarining teranligi va maʼnodorligi bilan ajralib turadi.
Najib Fozil faqat koʻplab sheʼriy toʻplamlari, “Saylanma”lari qayta-qayta nashr etilgan buyuk shoirgina boʻlib qolmay, balki “Bir odam yaratmoq”, “Rais bey” kabi asarlari bilan peshqadam dramaturglardan biri hisoblanadi. Uning hikoyalari ham sheʼr va daramlari kabi maʼnodor va taʼsirlidir.
Ayni paytda Najib Fozil oʻz davri turk ijtimoiy tafakkur tarziga kuchli taʼsir etgan shaxs sifatida ham nom qozongan. Ayniqsa, u Turkiyada ziyolilar orasida yangicha diniy qarashlarning peshvolaridan biri sanaladi. Unga hayotining soʻnggi yillarida Sultonushshuaro (shoirlar sultoni) unvoni berilgan.
Najib Fozilning 100ga yaqin kitoblari nashr etilgan. Sheʼrlari asosan “Chila” (“Gʻussa”) kitobida jamlangan boʻlib, bu kitob keyingi davr turk sheʼriyatining eng muhim asarlaridan biridir. Dramalari, hikoyalari bilan bir qatorda juda koʻp ijtimoiy-siyosiy fikrlari, esse va xotiralari ham kitob holida nashr etilgan.

Manba: Saviya.uz


Наджиб Фозил Кисакурак родился в 1904 году в Стамбуле.

В этом городе прошло его детство. С 1924 по 1925 год изучал философию во Франции. Однако, когда он вернулся, не закончив учебы, он начал заниматься разными вещами. Преподавал в университете (1939–1943). После 1945 года его отдали только в издательство. Его стихи, издаваемые с 1922 года, прославились новизной и глубиной формы и содержания.
Его первая книга стихов «Паутина» была опубликована в 1925 году.
Наджиб Фазиль встал на путь глубоких философских исследований в 1930-е годы. В эти годы начало формироваться его интеллектуальное мировоззрение. В то время он написал другие пьесы, наряду с пьесой «Создание человека», которая была одним из царских произведений турецкой драматургии. В 1936 году он издал сборник произведений искусства и литературы под названием «Лес».
Наджиб Фозил был широко известен как поэт, художник и мыслитель, особенно в издании «Великий Восток» 1943 года. Он издавал этот журнал в разное время до конца своей жизни.
Наджиб Фозил также был известен своей серьезной критикой политической системы своего времени. Он выступил перед прессой против взглядов некоторых официальных лиц, отвергающих религиозные и национальные элементы. Поэтому его время от времени обвиняли и наказывали. Его могли посадить, если бы он не умер в 1983 году.
Наджиб Фозил – один из величайших представителей турецкой поэзии ХХ века. Стихи Наджиба Фозиля не так влиятельны в Турции, как Наджим Хикмат, более известный по идеологическим причинам, но отличающийся по глубине и смыслу.
Наджиб Фозил не только великий поэт со множеством сборников стихов и переизданий, но и один из ведущих драматургов со своими произведениями «Создание человека» и «Раис бей». Его рассказы столь же значимы и влиятельны, как его стихи и драмы.
В то же время Наджиб Фазиль был известен как человек, оказавший сильное влияние на турецкую общественную мысль. В частности, он является одним из лидеров новых религиозных взглядов среди интеллигенции Турции. В последние годы жизни ему был присвоен титул Султанушшуаро (султан поэтов).
Опубликовано около 100 книг Наджиба Фозила. Его стихи в основном собраны в книге «Чила» («Гусса»), которая является одним из важнейших произведений позднейшей турецкой поэзии. Помимо его драм и рассказов, многие из его социально-политических мыслей, эссе и мемуаров были опубликованы в виде книг.

Источник: Saviya.uz

Telegramda o‘qish

Понравилась статья? Поделиться с друзьями:
BAXTIYOR.UZ

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!: