Kuldirish uchun yolg‘on gapirish mumkinmi?

Kuldirish uchun yolg‘on gapirish mumkinmi

Abu Hurayradan rivoyat qilinadi:

«Ey Allohning Rasuli! Siz biz bilan hazil-mutoyiba qilasiz-ku» deyishdi.
«Men haqdan boshqani gapirmayman», dedilar».
Buxoriy rivoyat qilgan.
Ya’ni «To‘g‘ri, hazil-mutoyiba qilaman, biroq o‘sha hazilim ham faqat haq bo‘ladi. Nohaq gapni gapirmayman», deganlar.
Demak, hazil-mutoyiba shariatimizda bor ekan, biroq kuldiraman deb, hazil ekan deb, yolg‘on, nohaq, bo‘lmag‘ur gaplarni gapirib bo‘lmaydi.
Musulmonchilikdagi hazil ham haqiqatga asoslangan bo‘lishi kerak.
Anas ibn Molikdan rivoyat qilinadi:
«Bir kishi Nabiy sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga ulov so‘rab keldi. Shunda u zot:
«Bo‘pti, seni tuyaning bolasiga mindirib qo‘yamiz», dedilar.
«Tuyaning bolasini nima qilaman?» dedi u.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:
«Axir tuya tuyani tug‘adimi?» dedilar».
Buxoriy rivoyat qilgan.
Bu yerda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam juda nozik uslub ila hazillashganlar. Ulov so‘ragan kishiga katta tuya bermoqchi bo‘lganlar. Lekin berishdan avval: «Senga tuyaning bolasini beraman», deganlar.
U kishi «tuyaning bolasi» deganda bo‘taloqni tushunib, «Uni nima qilaman?» deb hayron bo‘lganida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Axir katta tuya ham tuyaning bolasi bo‘ladi-ku», degan ma’noda gap aytganlar.
Ko‘rib turibmizki, bu gap haqiqatdan chetlashmagan hazil bo‘lgan. Katta yoshli tuya ham, albatta, tuyaning bolasi bo‘ladi, biroq har doim «tuyaning bolasi» deganda bo‘taloq tushuniladi. Shuning uchun u kishining xayoli boshqa yoqqa ketgan.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam mana shu shaklda hazil-mutoyiba qilgan ekanlar.
Bizda hazil deb aytiladigan ma’no arablarda «mizoh» yoki «mazah» so‘zlari bilan ifoda etiladi. Aslida «hazil» so‘zi ham arabcha. Ammo arablar uni boshqalar bilan bo‘lgan so‘zlashuvda yengil va beozor kulgili gap ma’nosida kam ishlatishadi. Bizda esa aksincha, «mazah»ni birovni ermak qilish ma’nosida tushuniladi.
Hazil do‘st-birodar va tengdoshlar orasida olib boriladigan so‘zlashuvda yengil va beozor kulgili gap ma’nosida bo‘lsa, mandub hisoblanadi. Albatta, bunda ozor, zarar, g‘iybat, masxara, ayblashga o‘xshash narsalardan chetda bo‘lish shart qilinadi.
Me’yoridagi hazil-mutoyibada mehnat mashaqqatlari va turli ta’sirlardan bir oz yengillashish hamda xushvaqtlik topish bor.
Ahli-ayoli va bola-chaqasi bilan hazil-mutoyiba qilish esa musulmonlarning shiori va nabiylarning axloqidir.

Manba: Islom.uz


Со слов Абу Хурайры:

«О Посланник Аллаха! «Вы шутите с нами», — сказали они.
Они сказали: «Я не буду говорить ни о чем другом».
Рассказал Бухари.
То есть: «Это правда, я шучу, но моя шутка только правда. Ничего плохого не скажу», — сказали они.
Итак, в нашем шариате есть юмор, но нельзя говорить лживые, несправедливые и неуместные вещи только для того, чтобы рассмешить вас, потому что это шутка.
Юмор в исламе также должен быть основан на правде.
Передают от Анаса ибн Малика:
«К Пророку, да благословит его Аллах и приветствует, пришел человек с просьбой об одолжении. Затем он сказал:
Они сказали: «Хватит, мы посадим тебя на верблюжонка».
«Что я буду делать с верблюжонком?» он сказал.
Посланник Аллаха, мир ему и благословение:
«Верблюдица родит верблюдицу?» Они сказали.»
Рассказал Бухари.
Здесь Посланник Божий, да пребудут с ним Божьи молитвы и мир, очень тонко пошутил. Те, кто хотят подарить большого верблюда тому, кто просит улов. Но прежде чем отдать, они сказали: «Я дам тебе верблюжонка».
Когда мужчина сказал «ребенок верблюда», он понял путаницу и спросил: «Что мне с ним делать?» Когда он был удивлен, Посланник Аллаха, да благословит его Аллах и приветствует, сказал: «Ведь большой верблюд будет верблюжьим ребенком».
Мы видим, что это утверждение было шуткой, не отклоняющейся от истины. Взрослый верблюд — это, конечно, верблюжонок, но всегда имеется в виду верблюжонок. Вот почему его мысли ушли в другое место.
Посланник Аллаха, да благословит его Аллах и приветствует, шутил таким образом.
Значение того, что мы называем юмором, выражается арабскими словами «мизох» или «мазах». На самом деле слово «шутка» тоже арабское. Но арабы редко используют его в разговоре с другими в смысле легкой и непринужденной шутки. В нашей стране, наоборот, «мазах» понимается в смысле развлечь кого-то.
Шутка считается мандубом, если она означает легкую и непринужденную шутку в разговоре между друзьями и сверстниками. Конечно, необходимо держаться подальше от вреда, вреда, сплетен, насмешек, обвинений.
Хорошее чувство юмора – это облегчение от тяжелого труда и различных влияний, а также чувство юмора.
Шутки с семьей и детьми – девиз мусульман и мораль пророков.

Источник: Ислам.uz

Понравилась статья? Поделиться с друзьями:
BAXTIYOR.UZ

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!: